ΤΑ ΜΥΑΛΑ ΠΟΥ ΚΟΥΒΑΛΑΣ
κινούμενα σχέδια 2015
Μετά την μετακόμιση της εντεκάχρονης Ρίλει, απο την Μινεσότα στο Σαν Φρανσίσκο, τα συναισθήματά της, η χαρά, ο φόβος, ο θυμός, η αηδία και η θλίψη, έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους για το πως θα ήταν καλύτερα η ηρωίδα να αντεπεξέλθει στη νέα πόλη, σπίτι και στο νέο σχολείο.
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Πιτ Ντόκτερ, Ρόνι Ντελ Κάρμεν
ΣΕΝΑΡΙΟ: Πιτ Ντόκτερ, Μεγκ ΛεΦόβ, Τζος Κούλεϊ
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: (φωνές) Εϊμι Πόλερ, Φίλις Σμιθ, Μπιλ Χέιντερ, Λούις Μπλακ, Μίντι Κέιλινγκ, Ρίτσαρντ Κάιντ, Κέιτλιν Ντίας, Νταϊάν Λέιν, Κάιλ ΜακΛάχλαν
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Αμερική
Οι περισσότερες από τις ταινίες κινουμένων σχεδίων της Pixar φαινομενικά απευθύνονται σε παιδιά, αλλά το πραγματικό κοινό τους είναι οι ενήλικες. Οι αφηγήσεις με τους απλούς ήρωες της Ντίσνεϊ που είχαν μια ατμόσφαιρα παιδικότητας και αφέλειας ή τα κλασικά της παραμύθια και οι ιστορίες που ανέδιδαν λυρισμό και νοσταλγία για την παιδική ηλικία, φαίνεται να τελειώνουν με τους μύθους της Pixar εποχής. Στη θέση τους, εμφανίζονται θέματα με προβληματισμούς διαχρονικούς, επαναδιατυπωμένους στο πλαίσιο της σύγχρονης εποχής, στα οποία αναπόφευκτα πλανάται το ερώτημα, ποιο είναι το όριο μεταξύ παιδικής φαντασίας και ενήλικης πραγματικότητας;
“Τα μυαλά που κουβαλάς” είναι μελαγχολική, αλλά πολύ γλυκιά, δημιουργική και πανέξυπνη ιστορία κινουμένων σχεδίων, με ρυθμό και πολύχρωμα ονειρικά σκηνικά, η οποία παρουσιάζει κάτω από την επιφανειακή της λιτότητα, μια άρτια τεχνική και μια σημαντική πολυπλοκότητα που αφορά τις ιδέες που πραγματεύεται σχετικά με τον χειρισμό των συναισθημάτων και την διαμόρφωση της ανθρώπινης προσωπικότητας, έχοντας πάντα ως ερείσμα τις τελευταίες τάσεις της Γνωστικής επιστήμης για τη λειτουργία του νου.
Οι δυο αφηγηματικοί άξονες του φιλμ έχουν να κάνουν, ο ένας με τα γεγονότα που συμβαίνουν στον εξωτερικό κόσμο της εντεκάχρονης Ρίλει Άντερσον, η οποία μαζί με την οικογένειά της μετακομίζει από την ήσυχη Μινεσότα, στο θορυβώδες Σαν Φρανσίσκο και ο άλλος με το τι συμβαίνει στον εσωτερικό της κόσμο, στο μυαλό της, καθώς αντιμετωπίζει τις νέες προκλήσεις στη ζωή της. Το μεγαλύτερο μέρος της δράσης λαμβάνει χώρα μέσα στον εγκέφαλό της. Εκεί κατοικούν πέντε χαρακτήρες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν τα πέντε πρωτογενή συναισθήματά μας: η Χαρά, ο Θυμός, η Θλίψη, ο Φόβος και η Αηδία. Αυτοί οι ανθρωπόμορφοι χαρακτήρες εργάζονται σε ένα κέντρο έλεγχου από το οποίο μπορούν να δουν τον εξωτερικό κόσμο της Ρίλει και κάποια χαρακτηριστικά του μυαλού της στο εσωτερικό. Σύντομα στην ταινία, δημιουργείται ένα πρόβλημα μεταξύ της Χαράς και της Λύπης, όταν η πρώτη αποφασίζει ότι η δεύτερη δεν θα πρέπει να συμμετέχει τόσο πολύ στην όλη λειτουργία, για αυτό και θα πρέπει να περιοριστεί. Τότε η Λύπη νοιώθει παραγκωνισμένη και μη χρήσιμη και ύστερα από λάθος οι δυο αυτοί χαρακτήρες βρίσκονται σε έναν αγωγό μνήμης ο οποίος θα τους βγάλει έξω από την τοποθεσία τους. Έτσι η περιπέτεια ξεκινάει με τις απεγνωσμένες προσπάθειες των δυο αυτών χαρακτήρων να επανέλθουν και πάλι στο κέντρο έλεγχου πριν οι αποσυντονισμένοι εναπομείναντες χαρακτήρες, καταστρέψουν τη ζωή της Ρίλει κι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια πολύ σημαντική στιγμή στην ζωή της μικρής,
τότε που θα πρέπει να παρουσιαστεί στο καινούργιο της σχολείο.
Ο Πίτ Ντόκτερ, σκηνοθέτης αρκετών επιτυχιών της Πιξάρ, όπως το “Ψηλά
στον Ουρανό” (Up) (2009) και το “Η ιστορία των παιχνιδιών” (Toy story)
(1995), συνυπογράφει τη σκηνοθεσία μαζί με τον Ρονάλντο Ντελ Κάρμεν του
“Τα μυαλά που κουβαλάς”, ένας ελληνικός τίτλος κατά τη γνώμη μας
ιδιαίτερα πετυχημένος και αστείος, υλοποιεί μια ιδέα εμπνευσμένη από την
μικρή του κόρη καθώς την έβλεπε να μεγαλώνει, η οποία μετασχηματίζεται σε
μια ιστορία ιδιαίτερα ευφάνταστη και πολυεπίπεδη, με την αρωγή όλων των
συνεργατών, συντελεστών και επιστημονικών συμβούλων της εταιρείας.
Με όχημα την ιστορία ενός μικρού κοριτσιού, η νέα ταινία της Πιξάρ φέρνει ψυχολογικές έννοιες όπως η σημασία της μνήμης, η πολυπλοκότητα των συναισθημάτων, ο ρόλος του ασυνειδήτου και άλλες, σε ένα ευρύτερο κοινό που του αρέσουν οι δημοφιλής δημιουργίες. Ο βαθμός της ψυχολογικής πολυπλοκότητας του φιλμ είναι μεγάλος και για παιδική ταινία είναι έξω από τον κανόνα. Οι ψυχολογικές αλληγορίες και ιδέες είναι ακριβής και ορθές, υπεραπλουστευμένες βέβαια λόγω της αναφοράς τους σε παιδιά και εκφράζουν τις σύγχρονες τάσεις που επικρατούν στην Γνωστική επιστήμη για τη λειτουργία του νου.
Μια σειρά προβληματισμών και νέων ερευνών στο πεδίο της ψυχολογίας έχει δείξει ότι η άκρατη και άκριτη αισιοδοξία μπορεί να είναι επικίνδυνη. Η κοινωνία μας λατρεύει την ευκολία και την άνεση. Ειδικά μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει την τάση να είναι πάντα ευτυχισμένη και να υποβαθμίζει την σημασία της θλίψης. Ακόμα, οι μυθοπλασίες του Χόλιγουντ προωθούν τη ρηχή ευτυχία και την ψεύτικη ανάταση, καθώς τα δραματικά στοιχεία των ιστοριών του, ακολουθούνται σχεδόν πάντα από ένα ευτυχισμένο τέλος. Η βιομηχανία της ψυχαγωγίας της δημοφιλούς κουλτούρας χρησιμοποιείται ως μέσο διαφυγής από τα προβλήματα της καθημερινότητας. Επιπλέον, με την άνοδο της πολιτιστικής ιδέας για την αυτοεκτίμηση του εαυτού τη δεκαετία του 70΄, έγιναν προσπάθειες για την προώθηση της ευημερίας, της αρμονίας και ευτυχίας που θα έφερναν μια υγιή αίσθηση του εαυτού. Η επανεξέταση των πραγμάτων όμως από πλευράς της επιστήμης, δείχνει ότι η δυσαρέσκεια, η λύπη ή ακόμα και ο θυμός είναι έννοιες ενθαρρυντικές, καθώς αποτελούν σημάδια ότι ο εαυτός μας χρειάζεται περισσότερη δουλειά. Η θετική σκέψη βέβαια είναι καλή, γιατί από αυτή πηγάζει η ελπίδα, πράγμα πολύ σημαντικό, αλλά η λύπη ή η απογοήτευση, μπορούν επίσης να αποτελέσουν πραγματικά κίνητρα. Η Γνωστική επιστήμη αναγνωρίζει τώρα όλα τα συναισθηματικά μας μέρη και τον σημαντικό τους ρόλο στην ισορροπία και ρύθμιση της συμπεριφοράς μας. Έτσι χωρίς τον φόβο να γίνει μελαγχολική, η ταινία ασκεί κριτική στην μακάρια αισιοδοξία και την ρηχή ευτυχία, αγκαλιάζει όλα τα συναισθήματά μας, ακόμα και αυτά που προκαλούν δυσφορία και αναγνωρίζει πως υπάρχει χρόνος και τόπος και για τη χαρά και για την θλίψη.
Έστω κι αν δεν αγγίζει ένα πολύ σημαντικό στοιχείο, αυτό της αγάπης, το πιο σημαντικό ανθρώπινο συναίσθημα, η ταινία “Τα μυαλά που κουβαλάς”, είναι η πιο εντυπωσιακή προσπάθεια της Πιξάρ, ένα μοναδικό έργο τέχνης κινουμένων σχεδίων, μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία που δεν προσπαθεί να αποκτίσει χαρακτήρα διατριβής ή πραγματείας, διδακτική ίσως και καθαρτική, σε σημεία αστεία και κάποιες στιγμές συγκινητική, που πρέπει όλοι οι μεγάλοι να δουν και οι μικρότεροι θεατές να προσπαθήσουν να καταλάβουν.
Reviewed by My Films-In, on
inside out-
Rating:9,3 out of
10
