MR. TURNER

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΤΕΡΝΕΡ

βιογραφία, ιστορικό 2014

Μια εξερεύνηση των τελευταίων εικοσιπέντε χρόνων της ζωής του εθνικού ζωγράφου της Βρετανίας, Γουίλιαμ Τέρνερ.

ΣΚΗΝΟΘΣΙΑ: Μάικ Λι

ΣΕΝΑΡΙΟ: Μάικ Λι

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Τίμοθι Σπολ, Ντόροθι Ατκινσον, Μάριον Μπέιλι, Πολ Τζέσον, Λέσλι Μάνβιλ, Μάρτιν Σάβατζ, Ρουθ Σιν

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία

 Η νεότερη κινηματογραφική προσπάθεια του Μάικ Λι (Μια χρονιά ακόμα, Όλα ή τίποτα, Μυστικά και ψέμματα, Γυμνός κ.α.), επιχειρεί να αποδώσει τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια της ζωής ενός από τους πιο διάσημους, παραγωγικούς και προικισμένους ζωγράφους στην ιστορία των εικαστικών τεχνών, του Γουίλιαμ Τέρνερ. Έχοντας ως μοναδικό ενωτικό μοτίβο, στην χωρίς σενάριο κινηματογραφία του, το φως, το οποίο υπήρξε για τον καλλιτέχνη ο ακρογωνιαίος λίθος της δουλειάς του, ο Λι, παραθέτει ατμοσφαιρικά, εκπληκτικά τοπία, δεξιοτεχνικά κινηματογραφημένα, εστιάζει στην εξαιρετικά αντισυμβατική προσωπικότητα του καλλιτέχνη παρουσιάζοντας συνοπτικά κάποια επεισόδια της ζωής του και αποδίδει με ευστοχία το κοινωνικό και πολιτιστικό πορτρέτο της εποχής στην οποία έζησε.

 Αρχές 19ου αιώνα και ο Γουίλιαμ Τέρνερ (Τίμοθυ Σπολ) είναι πλέον ένας καταξιωμένος Βρετανός ζωγράφος, ο οποίος ζει με τον πατέρα του (Πολ Τζέσον), αφού η μητέρα του είχε από νωρίς κλειστεί σε ψυχιατρικό ίδρυμα. Τον ζωγράφο επισκέπτεται τακτικά η Σάρα (Ρουθ Σιν), μια παλιά του ερωμένη, η οποία προσπαθεί κάθε φορά να τον πείσει ότι οι κόρες της είναι και δικά του παιδιά. Ως μυθοπλαστικό στοιχείο εκτυλίσσεται και η ιδιόμορφη σχέση του ζωγράφου με την ερωτευμένη σφόδρα μαζί του υπηρέτρια Χάνα (Ντοροθι Άτκινσον). Ο Τέρνερ πραγματοποιεί ινκόγκνιτο πολλά ταξίδια, στα οποία μελετά με επιμονή το φως και σκιτσάρει ασταμάτητα. Ως δημοφιλές μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών του Λονδίνου, απολαμβάνει τις καλλιτεχνικές συζητήσεις και την αναστάτωση που προκαλεί στους αριστοκρατικούς κύκλους η προκλητική συμπεριφορά του. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, που τον συγκλονίζει βαθιά, γνωρίζει την κ. Μπουθ (Μάριον Μπέιλι), μια χήρα που διαθέτει μια παραθαλάσσια πανσιόν, στην οποία βρίσκει καταφύγιο και αποφασίζει να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του μαζί της.

 Ο Γουίλιαμ Τέρνερ ήταν ένας από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους της αγγλικής ρομαντικής τοπιογραφίας. Με την τεχνοτροπία του, αραιωμένα χρώματα, απλωμένα στον υγραμένο καμβά του, που είχαν ως αποτέλεσμα αυτούς τους εκτυφλωτικούς συνδυασμούς φωτός και χρωμάτων, επηρέασε όχι μόνο τους ιμπρεσιονιστές αλλά και όλους τους μετέπειτα νεωτερισμούς στην τέχνη.

 Η αρκετά αργή και μεγάλη σε διάρκεια κινηματογραφία του Λι, περιγράφει κάποια περιστατικά σε σχεδόν αυτόνομες σκηνές, συχνά ασύνδετες μεταξύ τους, από την συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του καλλιτέχνη, προκειμένου να μελετήσει σε βάθος τον πρωταγωνιστικό χαρακτήρα, μέσα από τον οποίο δίνεται η έμφαση σε μια πραγματικότητα ή σε μια αλήθεια, σύμφωνα με την οποία, το ταλέντο και η μεγαλοφυΐα ή αυτό το οποίο εμείς θαυμάζουμε ή έχει μεγάλη φήμη, συχνά πλαισιώνεται από μια ατελή ανθρώπινη ύπαρξη. Μέσα από τις σχέσεις του Τέρνερ με τον πατέρα του, την υπηρέτριά του, τους άλλους καλλιτέχνες, την παλιά του ερωμένη ή με τους υποψήφιους αγοραστές της τέχνης του, υπογραμμίζεται η συνύπαρξη στον χαρακτήρα του αντιθετικών στοιχείων, από τη μια η συγκινησιακή του ευαισθησία, το φλογερό πάθος του για το φως και τη μοναδική του μούσα, τη φύση, η διαφορετική και τόσο όμορφη οπτική μέσα από την οποία είδε τον κόσμο, στοιχεία που αποτυπώνονταν στους πινάκές του και από την άλλη, η τραχύτητα, ο πόνος, ο εγωκεντρισμός, η επιθετικότητα, ο φόβος που εξέφραζε στο περιβάλλον του. Έτσι για τους περισσότερους ήταν μια παρεξηγημένη εκκεντρική απόμακρη προσωπικότητα, ενώ για την ψυχολογία του ταλέντου και της κοινωνιολογίας που εξετάζει τις επιδράσεις του οικογενειακού, εκπαιδευτικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, απόλυτα εξηγήσιμος.

 Πέραν αυτών ο Λι, ενδιαφέρεται να αποδώσει το πολιτιστικό και κοινωνικό περιβάλλον του Τέρνερ, μέσα από τα μάτια του ίδιου του καλλιτέχνη, την μάταιη φλυαρία των σύγχρονων του καλλιτεχνών, την αντίληψη της τέχνης από πλευράς της αριστοκρατίας στην βικτωριανή Αγγλία και την λιτή και υπόκωφη κριτική του Τέρνερ για τα τεκταινόμενα στον χώρο του.

 Ο διευθυντής φωτογραφίας Ντικ Πόουπ, εκτελεί μια εκπληκτική δουλειά καταφέρνοντας να συλλάβει, να αναδημιουργήσει, να αποδώσει τα ατμοσφαιρικά μαγευτικά τοπία, από τα οποία εμπνεύστηκε ο καλλιτέχνης, μια δουλειά η οποία βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών το περασμένο έτος, ενώ ο Τίμοθυ Σπολ που δίνει ρεσιτάλ υποκριτικής για έναν ρόλο που απαιτεί ερμηνευτική εσωτερικότητα και συνάμα ένταση και σκληρότητα, δίκαια κι αυτός έλαβε το βραβείο του καλλίτερου ηθοποιού στο φεστιβάλ των Καννών και στα Βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου.
Reviewed by My Films-In, on April 28 2015 mr.turner- Rating:8,0 out of 10

              

imdb
rottentomatoes