ΝΥΜΦΟΜΑΝΙΑ 1&2
δράμα 2013
Η Τζο, που σύμφωνα με τη δική της διάγνωση, είναι νυμφομανής, βρίσκεται κακοποιημένη και εγκαταλελειμμένη μια νύχτα σε ένα σοκάκι. Εκεί θα την βρει ο Σέλιγκμαν, ένας ηλικιωμένος εργένης. Θα την πάρει στο σπίτι του για να την περιθάλψει και εκεί η Τζο θα του διηγηθεί την ιστορία της σεξουαλικής της ζωής, από την εφηβεία μέχρι το σήμερα.
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λαρς Φον Τρίερ
ΣΕΝΑΡΙΟ: Λαρς Φον Τρίερ
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Σαρλότ Γκένσμπουργκ, Στέλαν Σκάρσγκαρντ, Σία Λαμπεφ, Ούμα Θέρμαν, Στέισι Μάρτιν, Κρίστιαν Σλέιτερ, Τζέιμι Μπελ, Ούντο Κίερ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Δανία, Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Αγγλία
.jpg "Nymphomaniac+1+2+(2013).jpg")
Το Νυμφομανία 1&2 είναι ουσιαστικά μια ταινία με διάρκεια πάνω από τέσσερις ώρες (η κομμένη της έκδοση) και δεν πρόκειται για μια ταινία πορνό. Οι σκηνές σεξ, διόλου δεν ερεθίζουν, γιατί αποτελούν μέρος της αφήγησης και όχι την αφήγηση. Μια ευφυής προκλητική και συγχρόνως άγρια ταινία, που παρουσιάζει την ιστορία και το ταξίδι προς την ωριμότητα μιας γυναίκας από τα παιδικά της χρόνια της μέχρι τα πενήντα. Αυτό ως μια πρώτη ανάγνωση γιατί φυσικά είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό.
Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται τα πρώτα πέντε θεματικά κεφάλαια της ταινίας και δεν μπορεί παρά να θαυμάσει κανείς τις επινοητικές διασυνδέσεις και συσχετισμούς που γίνονται μεταξύ διαφόρων πραγμάτων και του σεξ, όπως το ψάρεμα στο ποτάμι, τα μαθηματικά, η μουσική, η τέχνη, να θαυμάσει κάποιες ιδέες και εύστοχες παρατηρήσεις περί αγάπης, φιλοσοφίας, θρησκείας, που παρουσιάζονται με την ιδιαίτερη πάντα κινηματογραφική γλώσσα του Τρίερ. Όλα αυτά όμως που συμβαίνουν και λέγονται σε αυτό το πρώτο μέρος, στο δεύτερο, που αποτελείται από τρία θεματικά κεφάλαια και είναι πολύ πιο πυκνό σε νοήματα, πιο σοκαριστικό, πιο ισορροπημένο, παίρνουν την τελική τους μορφή. Με σοφό και εύστοχο τρόπο, ξετυλίγεται το όλο εγχείρημα αυτής της καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας που καταλήγει με ένα απρόβλεπτο φινάλε, όχι και τόσο όμως, από πλευράς ψυχολογικών μηχανισμών.
Μια πολυεπίπεδη και πολυσύνθετη κινηματογραφική εμπειρία, με συμβολισμούς που περιμένουν τον θεατή να τους αποκωδικοποιήσει, όπως οι αριθμοί 3+5 που ακολουθούν τη ζωή της πρωταγωνίστριας και που την έχουν σημαδέψει, με πολλά θέματα να διερευνώνται κάτω υπό το πρίσμα της θρησκείας και της ψυχολογίας, με προσεκτική παράθεση πολύ εύστοχων ιδεών, μιλά για τις σχέσεις και την σεξουαλικότητα σαν να είναι κάποιοι τομείς που απλά δεν μπορούν να ενσωματωθούν ομαλά στην κοινωνική τάξη, χωρίς να υποστούν βλάβη και χωρίς να τηρήσουν κάποια υποκριτική ηθική εντολή.
Μια ταινία που διαβάζεται σαν βιβλίο και μάλιστα δοκίμιο με φιλοσοφικό, ψυχολογικό, κοινωνιολογικό περιεχόμενο αλλά σε μυθιστορηματική φόρμα. Ο διάλογος που αναπτύσσει κανείς μαζί του, δεν μπορεί παρά να είναι απαιτητικός και εποικοδομητικός παράλληλα. Κανείς δεν μπορεί να σταθεί όμως σαν ένας απλός θεατής καθώς τίθεται το ερώτημα του κατά πόσο μπορεί να συσχετιστεί με τις ιστορίες που αφηγείται η ηρωίδα. Ο Σέλιγκμαν δεν βλέπει τις ιστορίες της Τζο ως κάτι κακό, γιατί δεν έχει σεξουαλικές εμπειρίες. Συνεπώς η έννοιες του κακού, της αμαρτίας, της ενοχής, της ερωτικής απόκλισης, έχουν να κάνουν με την κοινωνική και σεξουαλική εμπειρία που ορίζονται μέσα από κοινωνικούς κανόνες και νόρμες. Σε αυτούς τους κανόνες ενυπάρχει πάντα μια δόση υποκρισίας μας λέει ο δημιουργός. Οι δυο πρωταγωνιστές αποτελούν τις δυο πλευρές της μιας και μοναδικής ανθρώπινης εξίσωσης, και οι δυο ενσαρκώνουν την αλήθεια. Η αφαίρεση και η πρόσθεση, το καλό και το κακό, είναι όψεις του ίδιου νομίσματος και αν κανείς δει μόνο τη μια πλευρά και αποφεύγει την άλλη, είναι σα να μην δέχεται τη ζωή στην ολότητά της.
Ο Τρίερ επιδίδεται σε μια άνευ προηγουμένου ψυχανάλυση του δυτικού πολιτισμού, για τον οποίον δεν τρέφει καμιά ελπίδα ακόμα και εάν αυτός ο πολιτισμός απαγκιστρωθεί από κάθε καταπιεστική ηθική. Αρνείται κάθε ενθάρρυνση και παρηγοριά από οποιοδήποτε ιδεολογία, επιστρατεύει την καυστικότητα, το περίεργο, το τολμηρό, το προκλητικό, για να εκφράσει ό,τι άλλοι σημερινοί δημιουργοί δεν μπορούν, με ότι κι αν σημαίνει αυτό, να δημιουργήσουν.
Η ταινία καταρρίπτει όλες τις κοινωνικές σταθερές και τις κοινωνικές συμβάσεις. Θέτει ερωτήματα για την κοινωνία, την θρησκεία, για το εγώ, την οικογένεια, την μοναξιά, την ενοχή, την ζήλια και γίνεται εντέλει, ένας ύμνος για την πολυπλοκότητα του γυναικείου μυαλού και την ισοπεδωτική του δύναμη.
Όλοι οι χαρακτήρες των ηρώων της ταινίας αποδίδονται στο ακέραιο με την καθοδήγηση του μεγάλου σκηνοθέτη. Να σημειώσουμε την εκπληκτική Σαρλότ Γκένσμπουργκ στον πρωταγωνιστικό ρόλο, τον Στέλαν Σκάρσγκαρντ, στον ρόλο του ηλικιωμένου εργένη, τη Στέιση Μάρτιν ως νεαρή Τζο και τον Γουίλιαμ Νταφόε στο ρόλο του L. Να πούμε επίσης πως οι ερωτικές σκηνές έχουν "ντουμπλαριστεί" από πορνοστάρ.
Reviewed by My Films-In, on
nymphomaniac 1&2-
Rating:9.2 out of
10
ΣΕΝΑΡΙΟ: Λαρς Φον Τρίερ
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Σαρλότ Γκένσμπουργκ, Στέλαν Σκάρσγκαρντ, Σία Λαμπεφ, Ούμα Θέρμαν, Στέισι Μάρτιν, Κρίστιαν Σλέιτερ, Τζέιμι Μπελ, Ούντο Κίερ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Δανία, Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Αγγλία
Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται τα πρώτα πέντε θεματικά κεφάλαια της ταινίας και δεν μπορεί παρά να θαυμάσει κανείς τις επινοητικές διασυνδέσεις και συσχετισμούς που γίνονται μεταξύ διαφόρων πραγμάτων και του σεξ, όπως το ψάρεμα στο ποτάμι, τα μαθηματικά, η μουσική, η τέχνη, να θαυμάσει κάποιες ιδέες και εύστοχες παρατηρήσεις περί αγάπης, φιλοσοφίας, θρησκείας, που παρουσιάζονται με την ιδιαίτερη πάντα κινηματογραφική γλώσσα του Τρίερ. Όλα αυτά όμως που συμβαίνουν και λέγονται σε αυτό το πρώτο μέρος, στο δεύτερο, που αποτελείται από τρία θεματικά κεφάλαια και είναι πολύ πιο πυκνό σε νοήματα, πιο σοκαριστικό, πιο ισορροπημένο, παίρνουν την τελική τους μορφή. Με σοφό και εύστοχο τρόπο, ξετυλίγεται το όλο εγχείρημα αυτής της καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας που καταλήγει με ένα απρόβλεπτο φινάλε, όχι και τόσο όμως, από πλευράς ψυχολογικών μηχανισμών.
Μια πολυεπίπεδη και πολυσύνθετη κινηματογραφική εμπειρία, με συμβολισμούς που περιμένουν τον θεατή να τους αποκωδικοποιήσει, όπως οι αριθμοί 3+5 που ακολουθούν τη ζωή της πρωταγωνίστριας και που την έχουν σημαδέψει, με πολλά θέματα να διερευνώνται κάτω υπό το πρίσμα της θρησκείας και της ψυχολογίας, με προσεκτική παράθεση πολύ εύστοχων ιδεών, μιλά για τις σχέσεις και την σεξουαλικότητα σαν να είναι κάποιοι τομείς που απλά δεν μπορούν να ενσωματωθούν ομαλά στην κοινωνική τάξη, χωρίς να υποστούν βλάβη και χωρίς να τηρήσουν κάποια υποκριτική ηθική εντολή.
Μια ταινία που διαβάζεται σαν βιβλίο και μάλιστα δοκίμιο με φιλοσοφικό, ψυχολογικό, κοινωνιολογικό περιεχόμενο αλλά σε μυθιστορηματική φόρμα. Ο διάλογος που αναπτύσσει κανείς μαζί του, δεν μπορεί παρά να είναι απαιτητικός και εποικοδομητικός παράλληλα. Κανείς δεν μπορεί να σταθεί όμως σαν ένας απλός θεατής καθώς τίθεται το ερώτημα του κατά πόσο μπορεί να συσχετιστεί με τις ιστορίες που αφηγείται η ηρωίδα. Ο Σέλιγκμαν δεν βλέπει τις ιστορίες της Τζο ως κάτι κακό, γιατί δεν έχει σεξουαλικές εμπειρίες. Συνεπώς η έννοιες του κακού, της αμαρτίας, της ενοχής, της ερωτικής απόκλισης, έχουν να κάνουν με την κοινωνική και σεξουαλική εμπειρία που ορίζονται μέσα από κοινωνικούς κανόνες και νόρμες. Σε αυτούς τους κανόνες ενυπάρχει πάντα μια δόση υποκρισίας μας λέει ο δημιουργός. Οι δυο πρωταγωνιστές αποτελούν τις δυο πλευρές της μιας και μοναδικής ανθρώπινης εξίσωσης, και οι δυο ενσαρκώνουν την αλήθεια. Η αφαίρεση και η πρόσθεση, το καλό και το κακό, είναι όψεις του ίδιου νομίσματος και αν κανείς δει μόνο τη μια πλευρά και αποφεύγει την άλλη, είναι σα να μην δέχεται τη ζωή στην ολότητά της.
Ο Τρίερ επιδίδεται σε μια άνευ προηγουμένου ψυχανάλυση του δυτικού πολιτισμού, για τον οποίον δεν τρέφει καμιά ελπίδα ακόμα και εάν αυτός ο πολιτισμός απαγκιστρωθεί από κάθε καταπιεστική ηθική. Αρνείται κάθε ενθάρρυνση και παρηγοριά από οποιοδήποτε ιδεολογία, επιστρατεύει την καυστικότητα, το περίεργο, το τολμηρό, το προκλητικό, για να εκφράσει ό,τι άλλοι σημερινοί δημιουργοί δεν μπορούν, με ότι κι αν σημαίνει αυτό, να δημιουργήσουν.
Η ταινία καταρρίπτει όλες τις κοινωνικές σταθερές και τις κοινωνικές συμβάσεις. Θέτει ερωτήματα για την κοινωνία, την θρησκεία, για το εγώ, την οικογένεια, την μοναξιά, την ενοχή, την ζήλια και γίνεται εντέλει, ένας ύμνος για την πολυπλοκότητα του γυναικείου μυαλού και την ισοπεδωτική του δύναμη.
Όλοι οι χαρακτήρες των ηρώων της ταινίας αποδίδονται στο ακέραιο με την καθοδήγηση του μεγάλου σκηνοθέτη. Να σημειώσουμε την εκπληκτική Σαρλότ Γκένσμπουργκ στον πρωταγωνιστικό ρόλο, τον Στέλαν Σκάρσγκαρντ, στον ρόλο του ηλικιωμένου εργένη, τη Στέιση Μάρτιν ως νεαρή Τζο και τον Γουίλιαμ Νταφόε στο ρόλο του L. Να πούμε επίσης πως οι ερωτικές σκηνές έχουν "ντουμπλαριστεί" από πορνοστάρ.
Reviewed by My Films-In, on
nymphomaniac 1&2-
Rating:9.2 out of
10rottentomatoes
